Jakie wartości Uw dla okien przy budowie domu są dziś „bezpieczne na lata”

Na początku warto wspomnieć, że parametry Uw, Ug oraz Uf zaczęto stosować w branży okiennej w odpowiedzi na rosnące wymagania dotyczące efektywności energetycznej i standaryzacji produktów.

W codziennych rozmowach najłatwiej pomylić trzy skróty:

• Uw – przenikalność całego okna w konkretnej konfiguracji (wymiary, rama, pakiet szybowy, ramka dystansowa). To ten parametr wpływa na rachunki i komfort codziennego użytkowania.
• Ug – przenikalność samej szyby (zwykle lepsza niż Uw, więc liczba wygląda „piękniej”). Wielu sprzedawców okien wybiera właśnie tę pozycję jago główną wartość systemu okiennego.
• Uf – przenikalność profilu (ramy/skrzydła).

Wniosek jest prosty: porównujemy oferty po Uw całego wyrobu w naszej konfiguracji, a nie po Ug czy Uf. I zawsze upewniamy się, że rozmiary oraz pakiet szyb są takie same w obu porównywanych pozycjach. Szczegółowe parametry oraz formularze porównawcze można znaleźć na stronie internetowej producenta lub sprzedawcy. W przypadku broszur najczęściej bazujemy na tzw. oknie referencyjnym. Należy pamiętać, że normy i parametry mogą się zmieniać w zależności od okresu obowiązywania przepisów. Możemy poprosić sprzedawcę o wyliczenie dla konkretnego wymiaru okna. Ma to znaczenie gdy zamawiamy dużą ilość niestandardowych okien.

Miru Evo Standard

Aktualne wymagania cieplne i badania dla okien i drzwi

Projektując nowe domy, trzymamy się jasno określonych progów WT 2021: dla okien pionowych (fasadowych) Uw ≤ 0,9 W/m²K, dla okien dachowych Uw ≤ 1,1 W/m²K, a dla drzwi zewnętrznych Ud ≤ 1,3 W/m²K. To wartości minimalne wymagane prawem. Warto zaznaczyć, że rozwój norm cieplnych na przestrzeni lat znacząco wpłynął na podniesienie standardów energetycznych w budownictwie. Podkreślamy, że chodzi o parametr całego wyrobu (rama, pakiet szybowy, ramki dystansowe, okucia), a nie samej szyby. Aby zwiększyć komfort i obniżyć rachunki w perspektywie lat, celujemy w niższe wartości: dla okien Uw ok. 0,7-0,8 W/m²K, a dla drzwi Ud ok. 1,0-1,1 W/m²K, o ile budżet i projekt na to pozwalają. W realizacji inwestycji w energooszczędne okna pomocne są różne programy wsparcia, w tym programy rządowe promujące efektywność energetyczną. W przyszłości standardy energetyczne mogą ulec dalszym zmianom, dlatego warto śledzić nowe wymagania i dostosowywać się do nadchodzących regulacji.

Okna z ukrytym skrzydłem – Miru Hidden – Uw – 0,80 W/(m²K) – Aluhaus

Szyba i „krawędzie” robią różnicę

Aby zejść z Uw w dół, najczęściej inwestujemy w pakiet trzyszybowy o dobrym Ug, uzupełniony o ciepłą ramkę dystansową. Warto też spojrzeć na kilka innych parametrów, które będą miały istotny wpływ na codzienny komfort użytkowania. W ostatnich latach prowadzone są intensywne badania nad nowoczesnymi materiałami i technologiami, które pozwalają na dalszą poprawę parametrów szyb i profili okiennych.

• g – współczynnik całkowitej przepuszczalności energii słonecznej. Na południu i zachodzie nie przesadzamy z wysokim g, by nie przegrzewać latem; na północy możemy pozwolić sobie na wyższy g, żeby wykorzystać zimowe słońce.
• LT – przepuszczalność światła. Niskie LT to mniej dziennego światła; bardzo wysokie bywa kosztem ochrony przed słońcem. Szukamy rozsądnego balansu g vs LT pod ekspozycję pomieszczeń. Statystyki efektywności różnych rozwiązań okiennych pokazują, jak istotny jest dobór odpowiednich parametrów do konkretnego zastosowania.

Do obliczania parametrów okien wykorzystuje się narzędzia matematyki, co pozwala precyzyjnie dobrać rozwiązania do potrzeb budynku.

• Podziały i gabaryty – każdy słupek czy dodatkowe skrzydło to więcej profilu (Uf), który zwykle jest „słabszy” cieplnie niż szyba. Dlatego przy dużych przeszkleniach opłaca się ograniczać zbędne podziały. Warto również zwracać uwagę na nowoczesne okna z wąskimi profilami. Węższe profile oznaczają więcej szklenia, a to w efekcie może podnieść ilość światła nawet o 20%. W rozwoju szyb i ram okiennych ogromne znaczenie mają osiągnięcia chemii, które umożliwiają tworzenie coraz bardziej zaawansowanych materiałów.

Normy i deklaracje opisują wyrób, a nie to, jak wypadnie po wsadzeniu w mur. Dlatego stawiamy na ciepły montaż. Wielu producentów topowej stolarki okiennej i drzwiowej zastrzega sobie nawet, że jedynym sposobem aby zyskać gwarancję jakości jest wykorzystanie ciepłego montażu. Dzięki temu okno może prawidłowo spełniać swoją funkcję. Wyeliminujemy także mostki termiczne. Warto podkreślić, że wykwalifikowani pracownicy mają kluczowe znaczenie dla prawidłowego wykonania montażu i zapewnienia wysokiej jakości efektu końcowego. Rozwój technik montażowych na przestrzeni lat pozwolił na osiągnięcie lepszych parametrów izolacyjnych i trwałości połączeń. Dodatkowo, wyniki badań potwierdzają skuteczność ciepłego montażu w porównaniu do tradycyjnych metod.

Jak to działa? Montaż ciepły składa się z kilku warstw, które dodatkowo zabezpieczają okno na styku z murem:

• Warstwa wewnętrzna (paroizolacja) – taśmy paroszczelne/rozprężne od środka, by para z domu nie zawilgacała złącza.
• Warstwa środkowa (izolacja) – równomierne wypełnienie szczeliny pianką/izolacją o odpowiedniej gęstości.
• Warstwa zewnętrzna (paroprzepuszczalna i wodoodporna) – taśmy/rozprężne od zewnątrz, które wypuszczą wilgoć i ochronią złącze przed deszczem i UV.
• HST/PS – ciepła podwalina/profil podprogowy (XPS/PUR/kompozyt) zamiast „pianki na cegłę”, prawidłowe drenaże i stabilne prowadnice.

Ekspres-check przy odbiorze: ciągłość taśm (wewn./zewn.), równe wypełnienie szczeliny, drożne odwodnienia, brak ocierania skrzydeł, protokół regulacji okuć.

Koszty, korzyści i rozwój – kiedy dopłata do niższego Uw ma sens

W domu z gazem docenimy niższe Uw głównie zimą (mniejszy ubytek ciepła, cieplejsza „powierzchnia” szyby = większy komfort przy oknie). W domu z ogrzewaniem elektrycznym (także z pompą ciepła) liczy się zarówno komfort, jak i stabilność rachunków. Statystyki pokazują, że obniżenie Uw może przynieść nawet kilkanaście procent oszczędności energii rocznie. Badania potwierdzają, że inwestycja w nowoczesne okna o niższym Uw jest efektywna i przekłada się na realne korzyści finansowe. Rozwój technologii okiennych sprawia, że koszty eksploatacji domu systematycznie się obniżają.

Nasza praktyczna zasada:

• Jeśli schodzimy z Uw np. z ~1,0 do ~0,85, a okno będzie w strefie dziennej i/lub ma duży gabaryt – warto.
• Jeśli mamy już bardzo dobre Uw, a dopłata za kolejną „setną” jest znaczna, rozważmy osłony + automatykę + ciepły montaż (efekt całoroczny).
• Przy HST/PS dopłata do lepszej szyby i ciepłego progu często daje większy realny efekt niż „papierowe” ściganie kolejnych cyferek.